Een energiefactuur lijkt vaak een ondoorzichtige puzzel, gevuld met ingewikkelde termen en cijfers. Toch is het belangrijk om te begrijpen waar je voor betaalt.
Deze blog biedt een overzicht van de belangrijkste onderdelen van een standaard energiefactuur en geeft tips om deze te analyseren en te interpreteren.
Deze blog biedt een overzicht van de belangrijkste onderdelen van een standaard energiefactuur en geeft tips om deze te analyseren en te interpreteren.
Welke type energiefacturen bestaan er?
Voorschotfactuur
Jouw voorschotfactuur is een vast bedrag dat je maandelijks, tweemaandelijks of elke drie maanden betaalt aan jouw energieleverancier.
Het voorschotbedrag is doorgaans gebaseerd op jouw verbruikshistoriek en is een inschatting van jouw toekomstige verbruik.
Dankzij de voorschotfacturen zijn jouw energiefacturen gespreid over het volledige jaar.
Het voorschotbedrag is doorgaans gebaseerd op jouw verbruikshistoriek en is een inschatting van jouw toekomstige verbruik.
Dankzij de voorschotfacturen zijn jouw energiefacturen gespreid over het volledige jaar.
Jaarafrekening
Elk jaar ontvang je rond dezelfde periode jouw jaarafrekening. Deze factuur bevat jouw werkelijke verbruik over één jaar tijd.
Dit wordt berekend door het verschil tussen jouw twee meterstanden in kaart te brengen. Indien jouw totale verbruik uiteindelijk hoger ligt dan de reeds betaalde voorschotten, zal je moeten bijbetalen.
Ligt het verbruik lager dan jouw voorschotten? Goed nieuws, je krijgt geld teruggestort!
Dit wordt berekend door het verschil tussen jouw twee meterstanden in kaart te brengen. Indien jouw totale verbruik uiteindelijk hoger ligt dan de reeds betaalde voorschotten, zal je moeten bijbetalen.
Ligt het verbruik lager dan jouw voorschotten? Goed nieuws, je krijgt geld teruggestort!
Slotfactuur
Een slotfactuur wordt enkel opgemaakt als je weggaat bij jouw huidige energieleverancier. Dit kan om diverse redenen zoals een verhuis, overstap naar een andere leverancier, overlijden… .
De slotfactuur is de berekening tussen jouw laatste opgegeven meterstanden en de meest recente jaarlijkse meteropname.
Via deze factuur wordt dus de betaling van jouw resterende energieverbruik vereffend.
De slotfactuur is de berekening tussen jouw laatste opgegeven meterstanden en de meest recente jaarlijkse meteropname.
Via deze factuur wordt dus de betaling van jouw resterende energieverbruik vereffend.
Waaruit is een energiefactuur opgebouwd?
Een energiefactuur bestaat doorgaans uit drie hoofdelementen:
1. Energieverbruikskosten
Dit is het deel van de factuur dat direct gekoppeld is aan de hoeveelheid energie die je hebt gebruikt, uitgedrukt in kilowattuur (kWh) voor elektriciteit en kubieke meter (m³) voor gas. Dit deel omvat:
- Variabele kosten: Kosten per eenheid energie (bijvoorbeeld €0,XX per kWh of m³). Deze tarieven worden bepaald door je energieleverancier en kunnen vast of variabel zijn afhankelijk van jouw type contract (vast/ variabel/dynamisch contract)
- Vaste kosten : Bovenop jouw verbruik betaal je ook nog een vaste vergoeding/abonnementskost. Dit maakt deel uit van de inkomsten van jouw energieleverancier en omvat alle administratieve kosten zoals onder andere de klantendienst, verwerken en versturen van facturen...
2. Netwerkkosten
De netwerkosten verwijzen naar alle infrastructuur en diensten die het mogelijk maken de energie tot bij jou thuis te krijgen. Het bedrag hiervoor is afhankelijk van de netbeheerder die actief is in jouw regio (vb. Fluvius, Sibelga, Ores…).
Deze kosten worden door de netbeheerder in rekening gebracht en zijn dus niet onderhandelbaar.
In het algemeen kunnen we drie verschillende nettarieven onderscheiden:
- Transportkosten: De kosten om energie van de producent naar je woning te brengen.
- Distributiekosten: Onderhoud en beheer van het elektriciteits- en gasnetwerk in jouw regio.
- Aansluitingskosten: Kosten voor het gebruik van jouw aansluiting op het net.
3. Belastingen en Heffingen
Dit zijn bijdragen die door de federale en Vlaamse overheid worden opgelegd en die je energieleverancier int en doorstort. Ze maken een belangrijk deel uit van jouw energiefactuur.
Bij elektriciteit kan het aandeel zelfs oplopen tot meer dan 45%. Het is dus slim om niet alleen je energieverbruik, maar ook de opbouw van je factuur goed in de gaten te houden.
Ze bestaan uit:
- Energiebijdrage: een belasting die de overheid gebruikt om energiedoelstellingen te ondersteunen.
- Bijzondere accijns: een heffing op elektriciteit en aardgas, opgelegd door de federale overheid.
- Bijdrage Energiefonds: een Vlaamse heffing die dient om initiatieven rond energiebeleid en het bestrijden van energiearmoede te financieren.
- BTW: Voor huishoudens geldt een btw-tarief van 6% op elektriciteit en aardgas. Voor bedrijven blijft het tarief op elektriciteit 21%. Belangrijk om te weten: op de Vlaamse bijdrage Energiefonds wordt géén btw geheven.
Hoe analyseer je jouw energiefactuur?
Controleer je verbruik
Vergelijk je energieverbruik (in kWh of m³) met het verbruik in voorgaande periodes. Is er een opvallende stijging? Dit kan duiden op inefficiënte apparaten of seizoensgebonden factoren zoals meer gasverbruik tijdens een koude winter.
Controleer het tarief per eenheid energie
Controleer of de tarieven overeenkomen met je contract. Voor variabele contracten kun je onderzoeken hoe marktfluctuaties jouw kosten hebben beïnvloed.
Analyseer de netwerkkosten
Hoewel deze kosten vaststaan, kun je controleren of het tarief in lijn is met wat je van de netbeheerder verwacht. Vergelijk ook met eerdere facturen om onverwachte stijgingen op te merken.
Begrijp de belastingen
Zorg dat je weet welke belastingen en heffingen je betaalt en hoe deze zijn opgebouwd. Dit deel kan variëren door beleidswijzigingen, zoals verhoogde energiebelastingen.
Controleer het voorschotbedrag
Energieleveranciers werken vaak met maandelijkse voorschotten. Als je een hoge eindafrekening krijgt, betekent dit dat je voorschotten mogelijk te laag waren. Overweeg om je maandbedrag aan te passen om verrassingen te voorkomen.
Drie tips voor slimme energiebesparing
Conclusie
Neem de tijd om je factuur regelmatig door te nemen en wees niet bang om vragen te stellen aan je energieleverancier. Transparantie is je recht als consument! Met deze kennis ben je beter voorbereid om grip te krijgen op je energiekosten en kun je bijdragen aan een duurzamer gebruik van energie.